|
Аллоҳ Таоло Аллоҳнинг йўлида ҳалол, пок инфоқ қилувчиларнинг ажру савобларга ноил бўлишларини баён қилганидан кейин энди бу оятларда ҳаромга, Аллоҳ ва Пайғамбар с.а.в.га гуноҳ қилишга сарфлайдиганларнинг оқибатини баён қиляпти.
Аллоҳ бу оятларда рибони, судхўрликни зикр қилиб, унинг нақадар катта гуноҳлигини, уни қилган одамга азоб жуда қаттиқ бўлишини баён қиляпти.
1. Аллоҳ Таоло судхўр ҳақида бир масал зарб қиляпти. У туришида ҳам, юришида ҳам, ўтиришида ҳам худди жин чалган жиннига ўхшайди. Бир текис бўлолмай, тинимсиз қалқиб туради. Чунки у рибони савдони, олди-сотдини рибо билан хил, деб ҳисоблайди. Ҳолбуки, Аллоҳ рибони ҳаром, савдони эса ҳалол қилди.
Кейин Аллоҳ Таоло жоҳилият пайтида бўлиб ўтган рибо гуноҳини кечиришини айтиб, мўминларга рибо ҳаром қилингани ҳақидаги бу оят нозил бўлганидан кейин Аллоҳга ва Пайғамбар с.а.в.га итоат этиб, рибодан тийилишларини, Аллоҳ ҳаром қилган нарсани ҳалол қилиб олган кимсага аламли азоб бўлишини, бундай одам дўзах эгаларидан бўлиб, у ерда абадий қолиб кетишини баён қиляпти.
(الَّذِينَ يَأْكُلُونَ الرِّبَا судхўр бўлган кимсалар), яъни, уни оладиган кимсалар. Бу гап ундан фойдаланадиган ҳаммага тегишлидир. (يَأْكُلُونَ ) Қуръони Каримда ёмонлашга далолат қилиш учун ҳам қўлланган.
إِنَّ الَّذِينَ يَأْكُلُونَ أَمْوَالَ الْيَتَامَى ظُلْماً إِنَّمَا يَأْكُلُونَ فِي بُطُونِهِمْ نَاراً
– „Етимларнинг молларини зулм йўли билан ейдиган кимсалар ҳеч шак-шубҳасиз қоринларига олов еган бўлурлар. Ва албатта дўзахга киражаклар!“. [4:10]
وَالَّذِينَ كَفَرُوا يَتَمَتَّعُونَ وَيَأْكُلُونَ كَمَا تَأْكُلُ الْأَنْعَامُ وَالنَّارُ مَثْوًى لَّهُمْ
– „(Мана шу ҳаёти дунёнинг ўткинчи лаззатларидан) фойдаланиб, чорва ҳайвонлари еганидек еб-ичурлар ва дўзах уларнинг жойлари бўлур!“. [47:12]
(لاَ يَقُومُونَ турмайдилар) яъни, қиёмат кунида.
(إِلاَّ كَمَا يَقُومُ الَّذِي يَتَخَبَّطُهُ الشَّيْطَانُ магар шайтон гандираклатиб қўйган телба каби турадилар) яъни, улар қабрларидан қайта тирилиб чиқиб келаётганларида худди бу дунёдаги жин чалган одамдек, гандираклаб чиқиб келадилар. Бу уларнинг ўша кундаги шармандалигидир. Бу гап рибонинг тақиқланиши қатъийлигини кўрсатади. Унинг ҳаромлигини яна бир бор таъкидлайди.
169-бет
Бетлар: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150 151 152 153 154 155 156 157 158 159 160 161 162 163 164 165 166 167 168 169 170 171 172 173 174 175 176 177 178 179 180 181 182 183 184 185 186 187 188 189 190 191 192 193 194 195 196 197 198 199 200 201 202 203 204 205 206 207 208 209 210 211 212 213 214 215 216 217 218 219 220 221 222 223 224 225 226 227 228 229 230 231 232